De weg laat je niet los

Een goede vriendin van me werkzaam bij een bekend museum ging vorig jaar zomer de camino lopen. Haar plannen werden steeds omvangrijker en concreter tot het me zo aansprak dat ik haar vroeg of ik een eind mee zou mogen lopen. Ik had lopen en trekkings altijd al erg leuk gevonden en reisboekjes adverteerden de camino als 'one of the world's classic walks'. Een collega van me had me al vaak verteld over zijn voornemen om de Tocht de Tochten vanaf huis te lopen (in mei 2011 bereikte hij vanuit Dordrecht Santiago in niet meer dan 75 dagen!).
Gelukkig stemde mijn beoogde reisgenoot toe. Ik had geen bijzondere spirituele redenen maar was verkocht!

Het was een mooi voorjaar waarin veel gebeurde. Vlak voor de vakantie was ik in contact gekomen met een nieuwe liefde die me geheel in vuur en vlam zette. We zouden na een idyllische date elkaar een tijd niet zien vanwege de wederzijdse vakantieplannen. Ik wist niet waar het toe zou leiden maar besloot haar te blijven sms'en. Tijdens de tocht wisselden tweemaal wekelijks belangstellende berichten en vragen elkaar af. Het viel me op dat veel andere pelgrims de camino liepen met veel belangrijker redenen dan ik. Zo was er iemand ontslagen en in een scheiding, waren er mensen die een dierbare hadden verloren en nieuwbakken gepensioneerden. Allemaal mensen die op een kruispunt in hun leven stonden en tijdens het lopen van de vele louterende kilometers zich wilden bezinnen op de weg voorwaarts in het leven.

De camino leverde veel goede gesprekken met inspirerende mensen op, maar ook een hoop plezier en gezelligheid. Toen ik terugkwam uit Spanje was ik een prachtige ervaring rijker en wist ik dat je voor een mooie vakantie niet ver weg hoeft te gaan. De weg is het doel - een veelgehoorde pelgrimskreet. En helemaal waar.

Eenmaal thuis bloeide de gehoopte romance helemaal op en beleefde ik een prachtig najaar. Kerst 2010 werd gevierd door gezamenlijk een kerstboom op te tuigen en de wederzijdse familie te bezoeken. Ik was gelukkig. Tot begin 2011 de eerste barsten in het liefdesbolwerk schoten en tegelijkertijd mijn moeder ernstig ziek werd. Net terug van een skivakantie ging de telefoon terwijl ik op de zaak aan het werk was. Mijn ouders met het noodlottige nieuws. Een onzekere, spannende tijd brak aan. Aanvankelijk leek de ziekte met een enkele nare ingreep af te lopen.

De relatie van inmiddels een half jaar verging het minder goed. We wilden verschillende dingen in het leven, snapten elkaar niet meer en hadden soms zomaar ineens ruzie. Eind maart deed ik belijdenis. Een blijde gebeurtenis met familie en vrienden - maar een dieptepunt in de relatie. Mijn eega voelde zich duidelijk niet thuis bij mijn omgeving en verdween fluks naar huis. Kon ik het tij nog keren? Op verwijdering volgde de breuk, op Koninginnedag. Ik snapte het niet en was verslagen. Ik besloot weer een grote wandeltocht te gaan maken, nu met een vriend van me met wie ik al eens naar Panama op vakantie was geweest. Al jaren had ik naar Nepal op reis gewild en dit leek het moment. Als vrijgezel pakt men zijn vrijheid. Gezamenlijk zouden we het Annapurna Circuit lopen, een tocht van drie weken leidend tot 5400 meter hoogte. Daar zag ik wel wat tegenop! Er was gelukkig nog tijd voor training, we zouden in september pas op reis gaan.

De aantrekkingskracht van de Camino bleek me inmiddels wel uit het voornemen van mijn vader om ook het prachtige stuk vanaf Leon tot Santiago te gaan afleggen, met twee vrienden van hem. Z'n leeftijd en een eerdere valpartij na een solitaire fietstocht baarden me wel zorgen. En had ik tijdens het lopen geen stenen zien liggen ter herinnering aan pelgrims op leeftijd die Santiago niet hadden gehaald omdat ze onderweg gestorven waren? Ach, met twee vrienden erbij zou het m'n vader wel lukken, hij was altijd sportief geweest en hij was niet alleen. Het kwam vast goed.

Tot begin september het bericht kwam dat de ziekte van mijn moeder terug was en ongeneeslijk bleek. Weg Nepal, weg camino, weg perspectief. Inmiddels is het oktober en wordt de expositie over pelgrimsverhalen geopend. Voor mij een goed moment om de noodlottige gebeurtenissen van het afgelopen halfjaar op een rijtje te zetten. Tijdens het lopen van de camino had ik nooit kunnen bevroeden dat de nabije toekomst dit voor mij in petto zou hebben. Ik ben blij dat ik niet weet wat er verder komen gaat. De slopende ziekte en vreugdeloze gedachten over m'n ex maken me er niet blijer op. Maar de momenten samen met mijn moeder (en vader) zijn van onschatbare waarde nu, evenals de enorme en blijvende warmte die ik van familie en vrienden ontvang. Zoveel mensen die dingen voor me doen die ze helemaal niet hoeven doen.
De beweegredenen van pelgrims zijn me juist na het lopen van de camino veel duidelijker geworden. De weg is het doel. Als de weg moeilijker begaanbaar wordt, blijken de zegeningen die je onderweg ontvangt veel beter zichtbaar.

Naschrift: Wouter Jonkhoff is 10 januari 2014 na een kort ziekbed overleden.