Tentoonstelling Vrouwen voor het voetlicht (2012)

Zusters, martelaressen, poetsengelen & dominees

Op 31 maart 2012 opent de eerste overzichtstentoonstelling ooit over de uiteenlopende manieren waarop christelijke vrouwen zich hebben ingezet voor de kerk. Gepassioneerd, krachtig en inspirerend. Van kluizenares tot non, van diacones tot pastoraal werker, van domineesvrouw tot vrouwelijke dominee, kortom van de heilige Barbara tot majoor Bosshardt. Met prachtige kunstwerken, inspirerende interviews en hedendaagse foto’s brengt Museum Catharijneconvent al deze bijzondere vrouwen voor het voetlicht.

Van kluizenares tot predikante
Vrouwen voor het voetlicht toont vanaf het ontstaan van het christendom tot heden hoe vrouwen zich onmisbaar hebben gemaakt voor de kerk. Vroegchristelijke heilige vrouwen, gemarteld en gestorven voor hun geloof, dienen als rolmodel voor hun zusters in het klooster en daarbuiten. Maar ook vrouwen die zich als kluizenares of non terugtrekken, zijn voor tijdgenotes een bron van inspiratie. Vrouwen leiden kloosters en vormen hulpvaardige gemeenschappen van zogenaamde 'kloppen'. In de negentiende eeuw wordt de vrouw gezien als 'engel in huis'. Zij houdt haar man uit de kroeg en onderwijst haar kinderen in het geloof. Als diacones verzorgt ze zwakken en zieken. Vrouwen schenken hun bezittingen aan de kerk, ze staan pastoors en dominees bij en worden uiteindelijk zelf predikant.

Verhalen in beeld
Al die verschillende rollen, in verleden en heden, zijn in de tentoonstelling in beeld gebracht. De vrouwen zijn te zien op kleurrijke middeleeuwse panelen, op sfeervolle schilderijen uit de Gouden Eeuw, op indringende negentiende-eeuwse tekeningen en op foto’s van nu. De bezoeker staat oog in oog met het habijt van een non, een stippeltjesjurk van een diacones én met het originele kostuum van de ‘topvrouw aller tijden’ majoor Bosshardt. Om alle inspirerende verhalen over hun passie en spiritualiteit te vertellen, wordt niet alleen geput uit de rijke collectie van Museum Catharijneconvent, maar ook uit andere museale collecties en privébezit. De meeste kunstwerken zijn zelden tentoongesteld.

Vrouwen van nu
Ook de vrouw van nu staat centraal. Speciaal voor de tentoonstelling portretteerde fotografe Lucia Ganieva hedendaagse vrouwen die werkzaam zijn in de verschillende christelijke kerken die Nederland rijk is. Achter de schermen regelen vrouwen nog altijd allerlei praktische zaken: het poetsen van zilver, het maken van bloemstukken en het verzorgen van de aankleding van het kerkgebouw voor de vieringen. Hun ervaringen komen in diverse interviews aan bod. In de audiotour zijn verhalen van vrouwen, gecombineerd met muziek te horen. En de bezoekers? Zij kunnen bij de verhalentafel hun persoonlijke verhaal bij een voorwerp achterlaten.

Activiteiten
Bij de tentoonstelling is een uitgebreid activiteitenprogramma samengesteld. Zo zijn er lezingen van onder andere Manon Uphoff, Kristien Hemmerechts, Susan Smit en Herman Pleij. Bezoekers kunnen aansluiten bij een theatervoorstelling of bij een stadswandeling langs Vrouwen van Utrecht. Ook zijn er diverse workshops: ontwerp je eigen huisaltaar, liturgisch bloemschikken of eierwarmers breien met Pasen. Op zondag 13 mei staat het museum in het teken van Moederdag in samenwerking met de mediapartners RKK, IKON en NCRV.

Bij de tentoonstelling verschijnt i.s.m. WBOOKS het boek Vrouwen voor het voetlicht over de vrouwen in de geschiedenis van het christendom in Nederland. Aan de hand van ruim zeventig sprekende voorwerpen en prachtige schilderijen komen vele vrouwen aan bod.

De tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met:
Aletta, instituut voor vrouwengeschiedenis
Passage (christelijk-maatschappelijke vrouwenbeweging)
Het Nederlands Bijbelgenootschap
City2Cities
Kosmopolis Utrecht

De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door:
VSB Fonds, Mondriaan Fonds, Prins Bernhard Cultuurfonds, Elise Mathilde Fonds en een donatie van het Catharina Halkes Fonds.

Mediapartners: Trouw, RKK, Ikon en NCRV

 

Alle rechten voorbehouden