Tentoonstelling Van God los?

De kerk in de jaren zestig

In Museum Catharijneconvent was in 2022 de tentoonstelling Van God los? De kerk in de jaren zestig te zien. Een prikkelende tentoonstelling over een periode in de Nederlandse geschiedenis die heel bepalend is geweest. Kerken liepen leeg - nergens zo hard als in Nederland -, vrouwen werden ‘Baas in eigen buik’ en jongeren zetten zich af tegen de gevestigde orde.

Welkom in de onstuimige jaren zestig. Een van de meest revolutionaire én religieuze periodes uit de Nederlandse geschiedenis. Aan het begin van het decennium was de invloed van de kerk op het dagelijks leven nog alom aanwezig. Grote gezinnen waren normaal, gemengd trouwen was taboe en boodschappen deed men bij winkeliers van de eigen zuil. Toch ontstonden er barsten. Vrouwen gingen massaal aan de pil, heiligen werden overboord gegooid en homoseksualiteit werd voorzichtig bespreekbaar. Raakte Nederland van God los? Dompel je onder in een roerige tijd die misschien ver weg lijkt, maar doorwerkt tot op de dag van vandaag. Van God los? was in 2022 de eerste tentoonstelling ooit over de grote religieuze veranderingen van de jaren zestig.

Tv-dominees en opzwepende bijeenkomsten
In 1960 behoorde Nederland nog tot de meest christelijke landen van Europa, maar nergens ging de leegloop van de kerken zo snel. Zo werd Nederland van het braafste jongetje van de klas het enfant terrible van de katholieke kerk. Dit alles onder grote belangstelling van de internationale pers. Maar wie denkt dat religie in dit onstuimige decennium met een sneltreinvaart uit Nederland verdween, zit ernaast. De jaren zestig waren ook de tijd van invloedrijke tv-dominees, religieuze bestsellers, beatmissen, zenboeddhisme, opzwepende evangelische bijeenkomsten en experimentele kerkbouw. Zelfs provo gebruikte christelijke taal en ook de reformatorische zuil kwam in deze periode op. Nederland was veel religieuzer dan vaak wordt gedacht!

Progressief en conservatief
In Van God los? toonde het museum aan de hand van fotografie, muziek, kunst en radio- en televisiefragmenten een wereld waarin het geloof en de traditionele invulling daarvan ter discussie werden gesteld. De eeuwenoude hechte band tussen het instituut kerk en het geloof bleek niet langer vanzelfsprekend. Wat kwam daarvoor in de plaats? In de tentoonstelling kwamen zowel de ludieke en vernieuwende geluiden van deze periode aan bod als de conservatieve tegenbewegingen.

Brede cultuurhistorische tentoonstelling
Van God los? besteedde net zoals de succesvolle tentoonstelling Bij ons in de Biblebelt (2019) aandacht aan het alledaagse religieuze leven van de gewone mens. Waar Bij ons in de Biblebelt de orthodox christelijke zuil belichtte die vanaf de jaren zestig zichtbaar werd, bleef Van God los? in dit roerige decennium en toonde het de tumultueuze ontwikkelingen waar bijna alle Nederlanders mee te maken kregen.

Alle rechten voorbehouden